De rechte lijn van Thijs Römer naar Hedy d’Ancona
Normen veranderen, maar waarom vonden we erotiek met kinderen een halve eeuw geleden wel prima? En: betreurt Regeringscommissaris Mariëtte Hamer het dat ze Hedy d’Ancona haar ‘grote voorbeeld’ noemde?
De bekende acteur Thijs Römer werd op 8 augustus 2023 genadeloos opgeknoopt door de Rechtbank te Assen. Van de drie maanden gevangenisstraf die hem werden opgelegd moet hij één ook daadwerkelijk uitzitten. Verder mag meneer 240 uur schoffelen met een reclasseringsvestje om zijn lijf en moet hij zich laten behandelen door een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Op 45-jarige leeftijd is zijn carrière voorbij. Wat hij had misdaan? Als eind dertiger geile chatgesprekken gevoerd met meisjes van 14, 15 en 16 jaar oud, waarvan hij er niet één ook daadwerkelijk heeft aangeraakt.
lulkoek
Dit is heden ten dage de norm. Niet dat ik er rouwig om ben. Misbruik -al dan niet online en in welke vorm dan ook- van jonge, weerloze meisjes of jongens dient fors te worden afgestraft, zeker wanneer dat misbruik gefaciliteerd wordt door naamsbekendheid of een positie met invloed en/of geld. Denk aan casting-director Job Gosschalk, aan Jeroen Rietbergen en Ali B van The Voice, aan oud-D66 Kamerlid Sydney Smeets en buiten onze landsgrenzen aan Jeffrey Epstein, Harvey Weinstein en prins Andrew. De straf kan me niet hoog genoeg zijn.
Interessant aan de uitspraak in de zaak-Römer is dat de rechter expliciet te kennen gaf het verweer van Römer dat hij is opgegroeid in ‘een vrijdenkend Amsterdams milieu’ en bovendien in de filmwereld ‘waarin een vrijere seksuele moraal geldt’ lulkoek te vinden. Dat de acteur zichzelf neerzette als een slachtoffer van de #MeToo beweging maakte de zaak er ook niet beter op. “Verleiden van minderjarigen was altijd al fout en is dat nu nog steeds”, aldus de rechtbank.
vrijen met kinderen
Toen ik dat las moest ik ineens denken aan een andere bekende Nederlander die er genoegen in had het aan te leggen met minderjarigen. En dan niet, zoals Thijs Römer, met 14-, 15- of 16-jarigen, maar met kinderen van een paar jaar oud tot een jaar of tien. Het is dit jaar een halve eeuw geleden dat PvdA-coryfee en gelauwerd strijdster voor vrouwenrechten (‘feminist tot in de kist’) Hedy d’Ancona zich liet interviewen in NRC-Handelsblad (12 mei 1973). In een met drank overgoten en tot diep in de nacht durend dubbelgesprek met haar toenmalige echtgenoot, psychiater Guus de Boer, vertelde ze openhartig hoe lekker ze het vond om met kinderen te vrijen. “Ik ben erg erotisch, ik vrij vaak met ze, ook samen met Guus, of met anderen. Dat vind ik heerlijk”. Uit de context viel op te maken dat ze het niet alleen over haar eigen koters had -op dat moment slechts enkele jaren oud- maar ook over het vrijen met kinderen in het algemeen, welke praxis zij ook daadwerkelijk beoefende.
zes jaar de bak in
‘Verleiden van minderjarigen was altijd al strafbaar en is dat nu nog steeds’ sprak de Assense rechter in het vonnis in de zaak-Römer. Dat had zij goed gezien. De desbetreffende artikelen uit het Wetboek van Strafrecht dateren uit de jaren tachtig van de 19e eeuw. Zelfs als Hedy d’Ancona zich, net overigens als Thijs Römer, onthield van enigerlei ‘binnendringen’ en zich louter overgaf aan strelen en zoenen betrad ze volop het strafrechtelijk domein en wel dat van artikel 247Sr. Zes jaar de bak in en een forse geldboete staat erop.
gunfactor
Net als Thijs Römer verkeerde ook Hedy d’Ancona in het vrijdenkende Amsterdamse milieu met een losse seksuele moraal. Een halve eeuw is ze ermee weggekomen, zonder ooit ook maar enige blijk te geven in retrospect haar visie en daadwerkelijk beoefende kindergevrij te betreuren.
De oud-minister en boegbeeld van de anti-patriarchale strijd is inmiddels 85 jaar en staat nog altijd graag vooraan om anderen de les te lezen. Zoals in het recent onder redactie van onder meer Anja Meulenbelt verschenen boek Voorbij de verbijstering, over gender en geweld, incest, kindermisbruik en ander ongerief. Daarin orakelt de kindervriendin over tijd- en grensoverschrijdende seksuele intimidatie, zonder ook maar één keer te verwijzen naar haar eigen praxis. Ze hekelt de confrontatie van vrouwen met dickpics, welke praktijk ze vergelijkt met het vroegere ‘potloodventen’. Even enthousiast als schaamteloos prijst ze vriendin en partijgenote Mariëtte Hamer, de huidige ‘Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld’, aan als de persoon die seksuele intimidatie en machtsmisbruik zal aanpakken.
Bij een recente discussie over dat boek in het Amsterdamse praathuis Pakhuis de Zwijger was er niemand die opstond om de oud-minister de eigentijdse strafrechtelijke maat te nemen over haar eigen gedrag. Of op zijn minst de vraag op te werpen: was dat eigenlijk wel in de haak? PvdA-knuffelberin Hedy d’Ancona heeft de gunfactor die Thijs Römer ontbeert. De gunfactor waarmee ook types als Ali B en Marco Borsato ver zijn gekomen.
Regeringscommissaris Hamer
De PvdA, recent nog in het nieuws met de bangelijke en naar achteraf bleek onterechte excommunicatie van oud-Kamerlid Gijs van Dijk, heeft niet alleen Hedy d’Ancona groot gemaakt, maar ook voornoemde Mariëtte Hamer. Bij haar afscheid als voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) en overstap naar de nieuwe functie noemde Hamer uitgerekend Hedy d’Ancona haar ‘grote voorbeeld en inspirator’. Het grote voorbeeld dat het heerlijk vond om met kinderen te vrijen. Ik ga er maar van uit dat Hamer het NRC-interview uit 1973 en de strapatsen van d’Ancona niet kende, want anders zouden we ons ernstig zorgen moeten maken over het beoordelingsvermogen van de Regeringscommissaris. Na haar aanstelling vertelde ze aan De Volkskrant dat ze als jonge meid vriendinnen had die getekend waren door seksueel geweld thuis. “Dat zijn dingen die je meeneemt in de rest van je leven” (Volkskrant 22/4/2022). Haar ‘belangrijkste boodschap’ was: niet wegkijken, niet je mond houden, niet bagatelliseren’.
Nena
In de zaak-Thijs Römer was het de thans 23-jarige Nena -die als 14-jarige van de acteur online masturbatieles kreeg- die deed waartoe Hamer opriep. Haar slachtofferverklaring in het proces tegen Römer maakte indruk. Dit is wat er gebeurt als iemand met macht, gezag en bekendheid misbruik maakt van je jeugd en naïviteit. Het lijkt me een goed idee dat de Regeringscommissaris de beelden van Nena’s toespraak bekijkt samen met haar grote voorbeeld Hedy, en de oude PvdA-coryfee aanspoort alsnog schoon schip te maken met een indrukwekkende verklaring die kan bijdragen om seksueel misbruik van jongeren de kop in te drukken. Het is weliswaar lang geleden, maar er loopt een rechte lijn van het NRC-interview van 1973 naar het wangedrag van Römer. Het zal d’Ancona zwaar vallen, maar door tijdsverloop ontsnapt te zijn aan een verblijf achter de tralies lijkt me genoeg reden om alsnog opening van zaken en reflectie te geven. Daar kunnen de Thijsen in de wereld van nu vast nog wat van leren.
Geert Dales
8 augustus 2023
contact: geert@geertdalesmail.nl
Twitter: @DalesGeert63675
Voorjaar 2024 verschijnt mijn nieuwe boek: www.geertdales.com/het-pluchevirus