GEEN NIEUWE VERKIEZINGEN, MAAR VERVANG DE MINISTER-PRESIDENT

Het land uitleveren aan de BBB is op dit moment volstrekt roekeloos gedrag; handhaven van een MP met psychopathische trekken ook

 

Ooit had ik Mark Rutte hoog zitten. Na de arrogante quasi-intellectualist Frits Bolkestein, de narrige voormalige verzekeringspolisverkoper en anti-intellectualist Hans Dijkstal, de immer nerveus grimassende intrinsiek onbetrouwbare latere DSB-bestuurder Gerrit Zalm (waar blijft die vervolging wegens ‘schuldwitwassen’ bij ABN-AMRO?) en de regenteske, steevast van een dubbele agenda voorziene Jozias van Aartsen leek met Mark Rutte eindelijk weer de ware liberale geest te gaan waren door het altijd wat muffe, oubollige en behoudende VVD-nest. Zijn gefilosofeer, met Melanie Schultz van Haegen, over ‘GroenRechts’ en ‘weg met de Wassenaarse parelkettingen’ vond ik wat populistisch, makkelijk en goedkoop, maar het wekte wel de indruk dat de VVD zich met Rutte openstelde voor een serieus inhoudelijk debat over de politieke koers. 

 

Nog zie ik voor me hoe Rutte, op dat moment staatssecretaris van Onderwijs, tijdens het VVD-congres in mei 2005 te Groningen gekleed in een jolig rood overhemd wildenthousiast uit zijn stoel omhoog sprong en de handen stuk klapte toen de leden het nieuwe beginselprogramma ‘Liberaal Manifest’, opgesteld door een commissie onder mijn voorzitterschap, omarmden als de nieuwe gids voor toekomstig VVD-beleid. Een programma vol radicale ideeën (https://www.groene.nl/artikel/manifest-barst-van-de-liberale-nieuwigheden).

 

ze doen maar wat

Doordat de nieuwe VVD leider Rutte in 2006 en 2007 te maken kreeg met muiterij van een groep rechtse tot extreemrechtse querulanten onder leiding van Rita Verdonk en hij veel te lang wachtte om korte metten te maken met Verdonks desastreuze gestook (“ik kreeg 620.555 stemmen”) belandde het Liberaal Manifest in de onderste lade. De rebellie van Verdonk sloeg de bodem weg onder iedere poging te komen tot een serieus inhoudelijk debat. Het zou de partij alleen maar verder verdeeld en naar de afgrond gebracht hebben. Het was alle hens aan dek om dat te voorkomen. Daar had ik wel begrip voor en mijn verwachting was dat Rutte op een later moment de draad weer zou oppakken. Er kwam niets van terecht. Tot de dag van vandaag is elk serieus ideologisch debat in de VVD non-existent. Ze doen maar wat. Machtsbehoud -ongeacht het doel- staat voorop. 

 

zoek ‘t zelf maar uit

Niet alleen ideologisch, ook op het persoonlijke vlak had ik Rutte hoog zitten. Daags voordat hij op 14 oktober 2010 beëdigd werd als de nieuwe minister-president belde hij mij. Ik was in het nieuws vanwege mijn onverwachte en pijnlijke, gedwongen vertrek als bestuursvoorzitter van onderwijsmoloch Hogeschool Inholland. Hij liet weten mee te leven en vanuit zijn kennis als oud-staatssecretaris van Onderwijs te verwachten dat nader onderzoek mijn gelijk zou staven dat bij Inholland frauduleuze krachten aan het werk waren die verwijderd dienden te worden. Wat naderhand ook inderdaad gebeurde, maar intussen was ik wel mijn baan kwijt. “Uiteraard laten we je niet in de steek” sprak de intredende MP bemoedigend. Ik zei dat zijn belletje mij goed deed, zeker op een moment waarop je mocht verwachten dat hij met andere dingen bezig was. En wenste hem sterkte met zijn aanstaande minister-presidentschap. Daarna vernam ik nooit meer iets van mijn politieke vriend. Als ik hem hier of daar nog eens tegenkwam was het een amicaal ‘hoi’ en weg was hij. “We laten je niet in de steek” bleek in de praktijk ‘zoek ‘t zelf maar uit’. 

 

bedonderd en bedrogen

De zoek-‘t-zelf-maar-uit-ervaring met Mark Rutte kennen velen. Vraag het maar aan de talloze bewindslieden in diverse kabinetten-Rutte die tijdens de rit sneuvelden. De minister-president loofde en prees zijn collega’s die in de problemen kwamen steevast de hemel in, tot de exit onvermijdelijk werd. Waarna ze het zelf maar moesten uitzoeken. Nog één hug achter het katheder in Vak-K en wegwezen. 

 

Vraag het aan de slachtoffers van het kabinetsbeleid. De toeslagenouders, hun uithuisgeplaatste en nimmer teruggekeerde kinderen. De Groningers in hun verzakte huizen wachtend op de toegezegde snelle en adequate compensatie. De tienduizenden studenten met dertig- tot vijftigduizend euro studieschuld, afgunstig kijkend naar de jongste lichting studenten die aan het maffe leenstelsel zijn ontsnapt. Woningzoekenden die op hun dertigste nog bij pappa en mamma huizen omdat van de beloofde bouwimpuls niets terecht komt. De autorijders die wegens stilgelegde infrastructurele werken in steeds langere files komen te staan, terwijl Rutte (van ‘de VroemVroem partij’) hen 130km per uur had beloofd. De tien jaar of meer op een sociale huurwoning wachtenden, die statushouders voorrang zien krijgen. De in drassige weilanden slapende asielzoekers die beloofd was dat zoiets niet nog een keer zou gebeuren in het beschaafde Nederland, maar binnenkort weer gewoon buiten slapen omdat van de beloofde beperking van het aantal asielzoekers niets terecht is gekomen. De boeren die investeerden in innovatieve landbouw en veehouderij, nu moeten vertrekken wegens zelfgecreëerde ondoorgrondelijke stikstofcomplicaties en als troost de worst van een ‘woest aantrekkelijke’ uitkoopregeling voorgehouden krijgen, door een incompetent warhoofd dat als VVD-voorzitter niet verder kwam dan de partijcongressen om te dopen in ‘bier- en bitterbalfestivals waar het leuk mocht zijn’. Allemaal om de tuin geleid, allemaal bedonderd en bedrogen, allemaal aan hun lot overgelaten. Zoek ‘t zelf maar uit. 

 

openbaar bestuur in moreel verval, uitgeleverd aan de BBB

Mark Rutte is altijd goedgemutst, joviaal, benaderbaar en amicaal. Grapje hier, schouderklopje daar. Representatieve verschijning. Eén brok energie. Niet stuk te krijgen. Alles wat krom is wordt met grote verbale kracht rechtgekletst. Niet voor niets werd hij door het Nederlands Debat Instituut -ja, dat bestaat- meermaals gekroond tot ‘de beste debater van het jaar’. Hulde!

 

Geen woord wordt intussen gestand gedaan, geen belofte gehouden. ‘De hypotheekrenteaftrek staat als een huis’. ‘Geen geld meer naar de Grieken’. ‘Duizend euro voor iedere werkende Nederlander’. Niets kwam ervan terecht. Over een ‘functie elders’ voor Pieter Omtzigt was niet gesproken, zei de grote debater. Wel dus. De mond vol van transparantie, maar intussen ambtenaren de mond snoeren (‘Rutte doctrine’), sms’jes wissen en journalistieke pogingen om helderheid te krijgen over Nederlandse fouten bij bombardementen op IS-doelen tegenwerken.

 

De lijst is lang en onthutsend en toch zit de man er nog steeds, deze eigentijdse Houdini die zich uit iedere politieke wurggreep weet te bevrijden. Je zou er bewondering voor kunnen opbrengen, ware het niet dat hij, als het er echt op aankomt in geen velden of wegen te bekennen is. Dan is het niet aan hem, maar aan de vakminister die over ‘het dossier’ gaat. Dan weet hij het zich niet meer te herinneren. Of hij herinnert het zich anders. Of hij oreert, draait en liegt net zo lang tot iedereen er hoorndol en sufgeluld van raakt. Hij is er ver mee gekomen -langstzittende Nederlandse minister-president ooit- maar wat het ons heeft gebracht is een verdeeld land vol onopgeloste problemen en een openbaar bestuur in moreel verval. Een openbaar bestuur waarin geaccepteerd wordt dat een minister-president uit zijn nek kletst, misleidt en liegt en dusdoende een standaard zet voor anderen om hetzelfde lage gedrag te vertonen. Goed voorbeeld doet goed volgen. Slecht voorbeeld nog meer. 

Door dit gedrag zijn we nu uitgeleverd aan de BoerBurgerBeweging, de BBB, onder leiding van een goedmoedige, rustige, ogenschijnlijk betrouwbare mevrouw zonder enigerlei bestuurlijke ervaring. Freelance journalist van Meat&Meal, Vleesmagazine, Foodmagazine, Pig Business en nog een handvol aanverwante periodieken. Communicatiemedewerker van LTO-Noord en de Nederlandse Vakbond Varkenshouder. Zesendertig zetels thans in de peilingen. Twee keer zoveel als de VVD. Ik dicht Caroline van der Plas grote kwaliteiten toe en wie weet welke positieve verrassingen ons nog te wachten staan, maar hoe roekeloos kun je zijn om een heel land grotendeels afhankelijk te maken van zulke onbestemde krachten, alleen maar omdat je zonodig de langstzittende premier van Nederland wilde worden?

 

trekken van een psychopaat

Enkele weken voordat Ruttes nieuwe kabinet op 21 januari 2022 na een kabinetsformatie van Belgische tijdsduur aantrad kwalificeerde ik de komst van Rutte-IV als ‘een beschamend teken van moreel verval in de hoogste regionen’ (www.geertdales.com/integriteitscrisis). Sommigen vonden dat overdreven, maar het was, terugkijkend naar veertien maanden Rutte-IV, nog mild uitgedrukt. Het zittende kabinet is een beschamend teken van moreel verval in de hoogste regionen, alsmede een onaanvaardbare schoffering van het Nederlandse volk èn een gevaarlijke ondermijning van de stabiliteit van ons land. Niet alleen omdat Nederland nu in handen gevallen is van een piepjonge politieke beweging vol amateurs en onvermijdelijke opportunisten, maar ook omdat de zittende regering onder leiding staat van een man die in toenemende mate de trekken van een psychopaat begint te vertonen.

 

Overdrijf ik? Kijk even naar Rutte’s optreden tijdens de persconferentie van vrijdag 31 maart 2023, nadat hij urenlang had vergaderd met de collega’s van D66, het CDA en de CU over de uitslag van de provinciale statenverkiezingen die BBB in alle provincies de grootste partij maakten. En bedenk dat typerende kenmerken voor psychopathisch gedrag zijn: verbale begaafdheid (‘beste debater van Nederland’), oppervlakkige charme (‘hi, hi, hai!’), gebrek aan empathie (geveinsde geschoktheid over de ‘vreselijke’ toeslagenaffaire en de ‘dramatische’ toestanden in Groningen), bestendigheid tegen stress en gevaar (altijd alles onder controle, ogenschijnlijk nooit nerveus), pathologisch liegen (‘nee hoor, nooit gesproken over functie elders’), altijd ontkennen ergens schuld aan te hebben (‘ik ben niet verantwoordelijk voor dit dossier’), opvliegend en intimiderend gedrag achter de schermen (Rutte’s scheldkannonades zijn legendarisch) en denken dat je je alles kunt veroorloven (‘ik lieg niet, ik herinner mij dit anders’).

 

politieke neergang

Wie met deze ogen keek naar het optreden van de minister-president tijdens de persconferentie van 31 maart 2023 zag een zorgwekkend dieptepunt in de neergang van een man die, als hij na het aftreden van Rutte-III wegens de toeslagenaffaire de politieke luwte had opgezocht, de geschiedenis was ingegaan als een toonbeeld van moraliteit, maar nu vanwege doelloos machtsbehoud zal worden herinnerd als de man die half Nederland bedroog en het land in handen dreef van de BoerBurgerBeweging. Toen de vragen op de persconferentie, na de op zich al tenenkrommende kletsika (‘we gaan pauzeren en versnellen’) te lastig werden wist de staatsman niets anders te bedenken dan geitend en ginnegappend in de handen te klappen en te roepen ‘Siegrid, Siiiiiieeeeegrid’ (zie foto). Waarna de vice-premier van D66 opdraafde om de MP te verlossen uit zijn onhoudbare positie en Rutte er als een haas vandoor ging. Zelden zag ik een politieke neergang treffender geïllustreerd.

 

bananenrepubliek

De vraag is nu: hoe verder? Nieuwe verkiezingen, als het aan de oppositie ligt. Wachten op de uitkomst van provinciale coalitiebesprekingen als het aan de coalitie en de BBB ligt. Ik zie een derde optie. De aftocht van Mark Rutte. Nieuwe verkiezingen leggen de beleidsvoortgang langdurig stil. Dat zagen we gedurende het hele jaar 2021, waarin geen enkele voortgang is geboekt hangende de oeverloze kabinetsformatie. Nieuwe verkiezingen nog voordat de BBB als leider van alle Statencoalities en als grootste fractie in de Eerste Kamer iets van zijn kunsten heeft vertoond en een begin van bewijs heeft geleverd de immense verantwoordelijkheid aan te kunnen zijn hoogst ongewenst. Zesendertig zetels in de meest recente peiling! Dat is absurd en onverantwoordelijk. Zo kunnen we niet met de belangen van dit land en zijn inwoners omgaan. Dit is toch geen bananenrepubliek? 

 

vervang de minister-president

Al eerder bepleitte ik de vervanging van Mark Rutte door een andere VVD-premier (www.geertdales.nl/jan-for-president). Geen enkele grondwettelijke bepaling verhindert een tussentijdse vervanging van de minister-president. Met ‘gewone’ ministers gebeurt dit regelmatig. In de kabinetten-Rutte zelfs bovenmatig. De een gaat, de ander komt. Dat kan -al werd het bij mijn weten nog nooit vertoond- ook met de minister-president. Bij een vertrek van Rutte hoeven de andere kabinetsleden van de VVD zich niet hypocriet, quasi-loyaal solidair te verklaren met de man die hen als formateur aan een kabinetspositie hielp. Dat deed hij immers ook niet met de vele partijgenoten die hij zelf liet vallen als een baksteen. Even een lekkere hug achter het katheder van Vak-K en klaar is Kees. Zoek het verder zelf maar uit.

 

Wie de VVD in de ring kan brengen? In ieder geval niet het kersverse erelid en oud multi-minister Henk Kamp die op zondag 2 april bij WNL op Zondag zo slaafs his masters voice uithing dat ik hem moet diskwalificeren. Ik stel opnieuw Jan van Zanen voor, de oud-partijvoorzitter en thans burgemeester van Den Haag. Immer rustig, ongeveinsd empathisch, samenbindend, weinig neiging tot soleren. Als tweede optie: Johan Remkes. Een van ‘s lands meest ervaren bestuurders, los van welke politieke ambitie dan ook, volstrekt autonoom en als geen ander ingevoerd in de stikstofkwestie waarin Rutte-IV is vastgelopen.

 

Geef een van deze twee voor de rest van de lopende periode de leiding van het kabinet, onder gelijktijdige vervanging van de grootste kneuzen. Het is een ingreep die binnen een week geregeld kan zijn en het bespaart ons land, na alle ellende die Rutte-IV over ons heeft uitgestort, nog meer narigheid.  

 

Geert Dales

2 april 2023

(Voorintekening voor mijn nieuwe boek: www.geertdales.com/rechtse-privileges-voor-een-linkse-burgemeester)

(Aan/afmeldingen voor updates op deze website via www.geertdales.com/contact)