HET PLUCHEVIRUS
Wat burgemeester Halsema ons leert over de mores van de macht
(‘Wie transparantie preekt moet openheid betrachten’)
Corrumpeert macht of worden corrumpeerbare mensen tot macht aangetrokken? Dit was de hoofdvraag van het boek ‘Corruptible: who gets power and how it changes us’ van prof. Brian Klaas (Londen). Het gaat vooral over grote corruptie en evident machtsmisbruik, maar ook uit de kleine(re) verschijnselen kan het antwoord op de vraag gevonden worden.
”Het is me menens. Ik vertrek uit de politiek en kom niet na een paar jaar weer tevoorschijn om een burgemeestersketting om te hangen” schreef Femke Halsema in 2016 in haar boek ‘Pluche’, terugkijkend op het einde van haar loopbaan als politiek leider van GroenLinks. Twee jaar later was ze burgemeester van Amsterdam.
Zodra het pluche lonkt of de machthebber er al op zit verandert het gedrag. De een wordt zelfingenomen, overmoedig, wereldvreemd of hypocriet. De ander glijdt af naar leugenachtigheid, machtsmisbruik, corruptie of erger. Macht lijkt geïnfecteerd door een virus dat zich nestelt in het pluche waarop de machthebber zit. Dat virus verziekt een gezonde moraal. De voorbeelden, in binnen- en buitenland, liggen voor het oprapen.
Toen Femke Halsema, na acht jaar relatieve anonimiteit, in 2018 burgemeester van Amsterdam werd sloeg ook bij haar het virus toe dat al menige machthebber tot opmerkelijk gedrag bracht. In de burgemeesterlijke ambtswoning een conferentie organiseren over ‘energiearmoede’, maar zelf de gas-, water- en elektrarekening laten betalen door de gemeenschap. Het volk een ‘autoluw’ beleid opleggen, dwingen te lopen of fietsen en zelf massaal korte ritjes maken in de dienstauto. Dikke boetes opleggen voor wie een woning aan de woningvoorraad onttrekt en zelf in de eigen gemeente een buitenhuis bezitten voor persoonlijk recreatief gebruik. Fiscale constructies optuigen om belasting te mijden en schande spreken van wie belasting ontwijkt.
Het Pluchevirus beschrijft deze en andere curieuze zaken in en rond het Amsterdamse stadhuis en de burgemeesterlijke ambtswoning aan de Herengracht. Een verhaal over poseergedrag, huichelarij, gedienstige ambtenaren, bedenkelijke privileges, fiscale trucs, verdwenen documenten, een onbegrijpelijk lage WOZ-waarde, een pandje in Holysloot, opmerkelijke ritten met de dienstauto en een lokale pers die zich ontpopt tot ‘Her Mistress Voice’. Het Pluchevirus is een onthullend boek over geloofwaardig besturen onder de verleidingen van de macht.
Auteur Geert Dales, als oud-wethouder van Amsterdam en voormalig burgemeester van Leeuwarden ooit zelf een pluchezitter, beschrijft de verleidingen van het pluche en concludeert: het klopt: macht werkt verderfelijk op de moraal. Macht corrumpeert.
Het Pluchevirus verschijnt in 2024 bij uitgeverij Just Publishers (www.justpublishers.nl)
Voorpublicaties kunt u hier lezen: www.geertdales.com/rechtse-privileges-voor-een-linkse-burgemeester
contact: geert@geertdalesmail.nl